مقاله رابطه عدالت آموزشی اساتید با رفتارهای مدنی ،تحصیلی در دانشجویان

موضوع : مقاله رابطه عدالت آموزشی اساتید با رفتارهای مدنی ،تحصیلی در دانشجویان

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

چكيده
هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه عدالت آموزشي اساتید با رفتارهاي مدني- تحصيلي و فريبكاري تحصيلي در دانشجويان است. طرح کلی تحقيق كمي و روش آن توصیفی از همبستگی می¬باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دانشكده روانشناسي و علوم تربيتي دانشگاه علامه طباطبايي تهران که در سال تحصیلی 94-93، و تعداد آنها مشتمل بر 2417 نفر بوده¬اند، می¬باشد. نمونه تحقیق تعداد 335 نفر از دانشجویان از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با تخصیص مناسب از سه دوره کارشناسی (124 نفر)، کارشناسی ارشد (164 نفر) و دکتری (47نفر) انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از سه پرسشنامه محقق ساخته، عدالت آموزشی، رفتارهای مدنی – تحصیلی و فریبکاری تحصیلی استفاده شده است. صحت روايي محتوايي و صوري ابزارها توسط پنج نفر از اساتید و متخصصین این حوزه مورد بررسي و تاييد شد. همچنین  پايايي آنها با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ بدست آمد که برای هر پرسشنامه به ترتیب 93/0، 91/0 و 96/0 گزارش شده است که حکایت از تایید پایایی ابزار اندازه گیری پژوهش دارد. آزمون های آماری برای تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش ضريب همبستگي پيرسون، رگرسيون خطي ساده، تحليل مدل معادلات ساختاري و همچنین آزمون های F  و t از طریق نرم افزار spss  استفاده شده است. یافته‌ها نشان مي¬دهد که بین عدالت آموزشی و فریبکاری تحصیلی رابطه ي منفي و معنادار و بارفتار مدنی- تحصیلی رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد. سایر یافته‌ها بیانگر آن است که متغیر عدالت آموزشی پیش‌بینی‌کننده مناسبی برای متغیرهای فریبکاری تحصیلی و رفتار مدنی تحصیلی دانشجویان است. همچنين نتايج حاصل از مدل معادلات ساختاري نشان از تاثیر مثبت عدالت آموزشی بر رفتار مدنی تحصیلی، و تاثیر معکوس بر فریبکاری تحصیلی دارد. به عبارتی عدالت آموزشي اساتید در كاهش فريبكاري تحصيلي نقش به سزايي دارد واحترام، رعايت شرايط و توجه به نيازهاي دانشجويان از سوي استادان، آنان را به سمت رفتارهاي مطلوب و عادلانه سوق می¬دهد  و حس ارزشمندي و خودباوري را در دانشجويان ايجاد مي كند.
كليد واژه: عدالت آموزشي- فريبكاري تحصيلي- رفتار مدني- تحصيلي

مقدمه
عدالت همچون حقيقت و آزادي يكي از ديرپاترين آرمان هاي بشري است. اگر آزادي به معناي ميزان بهره مندي شهروندان از" حقوق" است، عدالت به ميزان دستيابي انسان ها به آنچه كه استحقاق آن را دارند دلالت دارد (روشن،1391) .عدالت محور شدن در ساختار و فرآیند آموزشی از جمله ضروریات است. عدالت یک مفهوم تک بعدی و غیر جامع نیست. میان عدالت و همه جانبه نگری، رابطه ای وثیق وجود دارد. "کل نگری" آن چنان که در تعریف عدالت آمده است: "اعطاء کل ذی حق، حقه"پیش نیازی اساسی در برقراری و استقرار عدالت در هر نظامی است. در اسناد آموزش و پرورش به جای استفاده از لفظ عدالت آموزشی  نیز، از عدالت تربیتی استفاده شده است که آن معطوف به تدریس و آموزش بوده و از مباحث عدالت در فرصت¬های پرورش و تربیت و یا دسترسی به فرصتها و کیفیت پرورش غافل می باشد. بنابراین ما باید یک نگاه جامع به عدالت آموزشی داشته باشیم (فاضل،1390) .
در ارتباط با عدالت آموزشي اينكه يكي از زير مجموعه هاي اصلي عدالت آموزشي است تا جايي كه برخي صاحب نظران آموزش را كليد تحقق عدالت اجتماعي مي دانند. در واقع عدالت آموزشي بدين معناست كه افرادي كه استعداد يكساني دارند امكان مساوي براي رشد و موفقيت در نظام آموزشي را داشته باشند(روشن،1391). عدالت آموزشی یکی از پرچالش ترین مباحث در آموزش است که پژوهش های متعددی را به خود اختصاص داده است. از عدالت آموزشی تعاریف متفاوتی ارائه شده است  که شامل: فراهم آوردن برابری فرصتهای آموزشی برای دانشجویان دربرخوردهای استاد با دانشجویان (موشر ،2010) ؛ به عنوان مقیاسی برای اندازه گیری فرصت آموزشی، عدالت و فرصت های آموزشی (سيمون و همكاران ،2007)؛ پرداخته شده است. عدالت آموزشی وابسته به دو عامل است:" عدالت" که نشان می دهد عوامل خاص شرایط فردی نباید با پتانسیل موقعیت آکادمیک او تداخل داشته باشند و دومین عامل " شمول" است که اشاره به یک استاندارد جامعی دارد که برای همه در یک سیستم آموزشی خاص اعمال می شود(سيمون و همكاران،2007) .
در این پژوهش بر نقش عدالت در محیط های تحصیلی و آموزشی  تحت عنوان رابطه عدالت آموزشی با فریبکاری تحصیلی   و رفتارهای مدنی تحصیلی  متمرکز شده ایم؛ که در این زمینه گل پرور(1389) اذعان داشته که این رابطه در محیط های تحصیلی  و به ویژه دانشگاهی در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است به گونه ای که با رجوع به پژوهش های صورت گرفته  می توان این خلاء را احساس نمود.
در ارتباط با فریبکاری تحصيلي، نوعی سوء رفتار است که در ارتباط بافعالیت های رسمی آکادمیک اتفاق می افتد. محققان در پژوهش های خود نشان داده اند که فریبکاری علمی در طول این سال ها افزایش یافته است. (برون ،2008؛ پارک ،2003؛ ویلیامز  ،2003؛ پالین ،2000). در این خصوص کراون و اسپیلر (2015) و وایتلی (2013) فریبکاری و تقلب را به عنوان یک مساله رو به رشد که از جانب دست¬اندرکاران امور تحصیل در محیط های دانشگاهی طی سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است، معرفی کرده اند. عرصه های تقلب و فریبکاری که از جانب پژوهشگران مختلف در بین دانشجویان شناسایی شده، مربوط به تکالیف، آزمون ها و امتحانات غیر رسمی است. این سه شکل از رفتارهای فریبکارانه، با تعریف پریسکوت از تقلب و فریبکاری به عنوان رفتار متقلبانه که در شکل نیرنگ و ارائه کار خود با دیگران به صورت نادرست نمایان می شود هم جهت است (پریسکوت، 2014).
از سوی دیگر رفتارهای مدنی که با پا گذاشتن بشر به جوامع مدنی بوجود آمده اند، از دیرباز مورد توجه صاحب نظران و پژوهشگران عرصه های گوناگون جامعه شناسی و روان شناسی قرار گرفته است که پژوهش های متعددی در این زمینه صورت گرفته است. ( سچی وکیم ،2009؛کاتز و کاهن ،1968؛ بارني و همكاران ، 2009؛  لاین و ون دن باس ، 2002، فولگر ،2001،1998؛به نقل از: گل پرور،1391). رفتارهای مدنی تحصیلی شامل رفتارهایی هستند که ماهیتی ارادی و اختیاری دارند، جنبه رسمی و تعریف شده در شرح اعمال و رفتارهای تحصیلی دانشجویان (دانش آموزان) ندارند ولی به واسطه ی تعامل جویی اجتماعی انسان، همراه با انگیزه های نوع دوستی، یاری رسانی، مشارکت فراتر از نقش های رسمی و مشارکت در اجرای قوانین، مقررات و رسوم آموزشی به مرحله اجرا در می آیند که اغلب بدون چشم داشت، توسط دانشجویان به مرحله اجرا درمی آید. (گل پرور،1389) .
در خصوص پیوند میان عدالت آموزشی با فریبکاری تحصیلی و رفتارهای مدنی تحصیلی، عدالت آموزشی در محیط های تحصیلی  به باورها و ادرکات دانشجویان بستگی دارد بنابراین زمانی که دانشجویان احساس کنند که استادان در آموزش، ارزیابی، تعامل، راهنمایی و در کنش های مختلف دیگر خود، رعایت برابری، شرایط و شان دانشجو را می کنند عدالت آموزشی صورت گرفته است (گل پرور،1391) .
با توجه به اینکه ادراکات عدالت با دو دسته رفتارهای مثبت (رفتارهای مدنی تحصیلی) و رفتارهای منفی (فریبکاری و تخریب) رابطه و پیوند دارد می توان گفت زمانی که دانشجو عدالت آموزشی برابر با حس ارزشمندی را تجربه کند به رفتارهای مدنی تحصیلی متمایل و زمینه خودباوری در دانشجو به وجود می آید و زمانی که ارزیابی و تعاملات با توجه به شایستگی و تلاش افراد باشد نه تبعیض و تضییع حقوق، دانشجو از فریبکاری تحصیلی اجتناب می کند. بنابراین هدف از اجرای این پژوهش بررسی این مسئله است که آیا عدالت آموزشی استادان تاثیری در سوق دادن دانشجویان به رفتارهای مدنی تحصیلی  و  اجتناب از  فریبکاری تحصیلی را در دانشجویان ايجاد مي كند؟ در واقع مسئله اصلی این است که آیا عدالت آموزشی اساتید دانشگاه علامه طباطبایی با رفتار مدنی تحصیلی و فریبکاری علمی دانشجویان رابطه دارد یا خیر؟ که این مسئله اصلی به فرضیات زیر دنبال خواهد شد.
فرضیه های پژوهش
با توجه به ضرورت و اهمیت پژوهش در ارتباط با ارتقاء اثربخشی تربیتی- آموزشی و توجه به خودباوری دانشجویان (رفتارهای مدنی تحصیلی) در محیط های تحصیلی و آموزشی و توجه به راهکارهایی برای کاهش و اجتناب از فریبکاری تحصیلی در محیط های تحصیلی و آموزشی، این فرضیات در پژوهش مورد نظر مطرح می شود :
1.بين عدالت آموزشی اساتید با مولفه های رفتارهای مدنی- تحصیلی دانشجويان (پای بندی به قواعد، یاری رسانی و مشارکت و روابط صمیمانه ) رابطه وجود دارد.
2. بين عدالت آموزشی اساتید  با مولفه¬های فریبکاری تحصیلی دانشجويان (تقلب و فریبکاری، کم کاری، غفلت، دزدی و تخریب اموال) رابطه وجود دارد.
3. بين مولفه های رفتارمدنی- تحصیلی (پای بندی به قواعد، یاری رسانی و مشارکت و روابط صمیمانه) با مولفه های فریبکاری تحصیلی(تقلب و فریبکاری، کم کاری، غفلت، دزدی و تخریب اموال) رابطه وجود دارد.
فهرست مطالب
چكيده    1
مقدمه    1
فرضیه های پژوهش    3
مبانی نظری و پیشینه تحقیق    4
روششناسی پژوهش    8
ابزار سنجش    8
پرسشنامه عدالت آموزشي    8
پرسشنامه فريبكاري تحصيلي    9
پرسشنامه رفتار مدني- تحصيلي    9
آمار استباطی    10
ضرایب معناداری مربوط به هر یک از مسیرها    13
شاخصهای نیکویی برازش    13
بحث و نتيجه گيري    14
منابع و مآخذ:    17
منابع فارسي    17